Archivo mensual: noviembre 2007

Anorexia financiera

A linguaxe do presidente Touriño non soamente é digna de comentario polo seu curioso galego: tamén pagan a pena inventos metafóricos coma o que pariu onte: falando de recurtes recortes orzamentarios aos concellos acusou ao PP de querer levar aos concellos á anorexia financieira. Coidando que as múltiples definicións da anorexia teñen en común o factor definitorio a falta de apetito, concluimos que se refería a que os concellos perden o apetito polos cartos, que me dá a impresión de que non era o que quería dicir o señor presidente da Xunta. Tería sido mellor empregar unha expresión igual de figurada pero máis acertada como raquitismo financieiro ou desnutrición financieira. Pero que perdan o apetito polo diñeiro a min non me parece malo. O malo sería que o tivesen e non lles deran de comer! 😀

2 comentarios

Archivado bajo Galego inventado, Otras patadas

Arranca la pre-pre-precampaña con joyas de nuestros amadísimos líderes

Raxoi dice que la violencia machista es un acontecimientoAyer me tronchaba escuchando las preciosas patadas de nuestros cabezas de cartel en sus enésimos actos de arranque de la pre-pre-precampaña para las elecciones generales del año que viene. El presi Zapatero hizo un solemne llamamiento a los ciudadanos, especialmente a los ciudadanos y se quedó tan pancho. Por otro lado, en riguroso orden en las noticias de la tele salió su contrincante, Mariano Raxoi (¡qué coño Rajoy!) y dijo ni más ni menos que la violencia machista era un acontecimiento, y las mujeres de su partido en lugar de lincharlo lo ovacionaron. :-O

2 comentarios

Archivado bajo Mazagatismos

Copiando o peor do castelán: 'violencia de xénero'

Hoxe que é o día internacional contra este tipo de violencia quero de novo insistir na miña denuncia do incorrecto desta denominación tanto en castelán, como agora en galego. Desque me trasladei a vivir a Galiza, non deixo de escoitar e de ver escrito en todo tipo de cartaces, anuncios de TV, etc. a denominación violencia de xénero. De novo os galegos prefiren copiar directamente do castelán, que ollar para un dicionario. Isto é o que di o da Real Academia Galega sobre esa palabra:

xénero s.m. 1. Conxunto de seres ou cousas que presentan características comúns. SIN. clase, tipo. CF. orde.
2. Cada unha das clases en que se poden dividi-las obras segundo o contido, forma ou estilo.
3. Cada unha das posibles variedades ou categorías que existen de certas cousas. SIN. clase, tipo.
4. Gram. Categoría pola que substantivos, adxectivos, pronomes e artigos se clasifican en masculinos, femininos ou (pronomes) neutros.
5. Bot. e Zool. Clasificación ou división de animais e plantas entre a familia e a especie.
6. Calquera cousa que é obxecto de compra e venda. SIN. mercadoría, mercancía.
7. Tea, tecido.

Polo tanto é incorrecto usala para referirnos ao sexo das persoas. É incorrecto tanto en castelán como en galego. Porén, estámos usando cada día máis en ambas as dúas linguas.

Ben sei que o problema vén da propia definición deste tipo de violencia, xa que non é doado atopar unha adxectivación precisa e correcta. Vou repasar de novo algunhas das alternativas que poderíamos usar, tentando atender como se ven facendo sempre a criterios como características intrínsecas da forma de violencia ou referidas ao medio mediante o cal se exerce (violencia verbal), ao autor (violencia de Estado), ou á finalidade (violencia terrorista):

  • Violencia contra as mulleres: non é precisa, pois incluiría a violencia dunhas mulleres contra outras, ou un tirón de bolso na rúa.
  • Violencia machista/sexista: semella impropia porque estamos dando por sentada a actitude machista do agresor, cousa que non ten por que se dar para agredir a unha muller. Se o agresor non é machista e aínda así agrede a unha muller, clasificámolo dentro deste problema social, así que tampouco nos valería.
  • Violencia doméstica: esta incluiría violencia dunha nai contra os fillos, ou dun pai, ou dos irmáns entre eles. Quizáis demasiado ampla. E non recolle a que se poida exercer entre mozos que nunca viviron xuntos.
  • Violencia masculina: esta paréceme interesante, porque ao final do que falamos é de homes que agreden, é un punto común, e segue o criterio de adxectivar en función do autor. Pero claro, tamén incluiría violencia de pais contra fillos, ou dun home contra outro nun bar. Paga a pena reflexionar sobre esta denominación porque pode que o problema estea aí.

En definitiva, non está clara a mellor denominación. O que si está clara e é un feito lingüístico obxectivo é que é incorrecto usar de xenéro se o que queremos é falar do factor sexual. Coido que os especialistas sociais nesta materia son os máis axeitados para, buscando o factor común, adxectivar correctamente, sexa ese factor o axente, a motivación, a finalidade, ou calquera outra característica definitoria.

9 comentarios

Archivado bajo Galego inventado, Violencia de género

Deus salve ás conselleiras!

Carmen GallegoSego recollendo mostras do pésimo galego dos políticos galegos, neste caso das políticas. A conselleira de Cultura non é a única que comete incomprensibles erros falando galego. Hai un par de días tomei nota dun plural castelán á conselleira de Pesca, Carmen Gallego, cando falou de «os nosos industriales«. E o mesmo día, no mesmo Telexornal, a de Vivenda, Teresa Táboas, (2007-11-26: perdón, perdón, perdón! Que foi María Xosé Caride, confundín os negociados de senllas consellarías!) inventou o verbo *surxir cando dicía que algo non surxía por xeración (ou dixo xeneración?) espontánea. Nin os do BNG nin os do PSdeG se salvan. Para cando unhas clases de galego ao conselleiros? Paguémosllelas entre todos, por favor, que o mal que fan falando tan mal galego nos medios de comunicación é un fraco favor á normalización da nosa lingua.

Deja un comentario

Archivado bajo Galego inventado

A Bugallo non dá 'nin' unha

Ánxela Bugallo, a knight who say 'NI'Hai un par de días fiquei abraiado escoitando na TVG unhas declaracións da conselleira de Cultura (atención, de Cultura) Ánxela Bugallo no contexto da comisión de investigación da Cidade da Cultura. Eu a esta señora xa tiña escoitado antes e non me parecía que falase un galego demasiado malo para o que se soe escoitar nas bocas dos políticos deste país, pero nas declaracións desta semana baixou moitos puntos para min. Dixo, falando en galego, unha serie de «ni un, ni unha, ni un, nin unha…». O de unha coido que o pronunciou ben (xa non o lembro con seguridade), pero o que me alucinou foi o de ni. Porque podía ter dito calquera das variantes que diría un galego-falante: «nin un/ha» ou «nen un/ha» ou mesmo «ningún/ningunha» e serían máis ou menos correctas en cada caso. Pero o ni nunca! Será a conselleira Bugallo, en segredo, unha das cabaleiras que din «ni»? (Vid. Monty Python) 😀

3 comentarios

Archivado bajo Galego inventado

Regalando mujeres sin pagar impuestos (y encima follándolas mal)

Espero que me perdonéis el título tan bruto, pero entenderéis a qué viene leyendo la mezcla que nos hace Isabel, una nueva lectora y desde hoy también colaboradora:

¡Muy buenas! Acabo de aterrizar en tu blog, buscaba por google referencias de una palabra… A veces tengo que asegurarme de si una palabra va con B o con V, que en catalán y castellano suelen ir al revés y tengo ahí 2 ó 3 palabras sobre las que siempre dudo XD :$ (aproBar y aproVechar, no hay manera de que me entren oiga).

Pero bueno, ¡A lo que iba! Quería comentarte dos tics que me entusiasman… Uno es el laísmo, creo que más típico de la meseta, que me desespera (yo por tal de evitarlo tengo tendencia al leísmo, suele ser un error de quienes hablamos catalán éste último). Yo sé que a veces cometo errores leístas, pero soy consciente de ellos y muchas veces rectifico. Me explicaré: lo que me fascina del laísmo (xD) es que nace no como método para evitar un error (en mi caso es peor el remedio que la enferedad a veces, a éso me refiero) sino que es pura irreflexión sobre la función de las palabras y sus complementos: «A Raquel la regalé una falda»… Dios, ¿Qué le regalaste a quién? o_Ô

Por último una curiosidad más específica del dialecto andaluz, que es más probable que no esté ya comentada por concreta… Y es que creo que sólo se da en Granada. El estar de «malafolla» allá se dice «de malafollá»… Lo cuál me hace pensar: Vendrá de la expresión «ser una mal follada? ¿Decimos en el resto del territorio la palabra llana por automatismo cometiendo un error o es que «folla» significa alo por sí mismo? En definitiva, ¿Estar de «malafollá» es estar de malas por ir «mal follada» o es que tener «malafolla» es tener la «folla» mal? :S xD

Una curiosidad que arrastro desde hace algún tiempecillo, la verdad es que los dialectos andaluces son adictivos si se empieza a tirar del hilo así 😀

Antes de acabar, quería hacer una mención especial, aunque sólo se trate de algo ortográfico, al pretérito imperfecto simple primera del singular del verbo IR… En un periódico lo publicron con V, cual impuesto.

3 comentarios

Archivado bajo Otras patadas

Partires & pesares

O único lamentable do Castañazo Rock celebrado esta fin de semana en Chantada foi a adscrición dos responsables dos textos promocionais ao grupo de galego-falantes que empregan as construcións absurdas pero moi exitosas de a pesares de e a partires. E é que resulta imposible escoitar un día a TVG ou a Radio Galega sen que saia alguén usándoas, mesmo xornalistas profesionais ou galegos supostamente cultos. O curioso é que a xente que emprega eses supostos infinitivos persoais (fenómeno único nas linguas romances) nesas expresións incorrectas, nunca o usa cando é de usar. Semella algo estraño que se manteña un fenómeno tan fermoso e característico do galego, pero que se manteña nunhas expresións nas que non é correcto usalo. Triste pero revelador da situación da nosa lingua 🙁

Deja un comentario

Archivado bajo Galego inventado

A esternina

Ultimamente veñen morrendo moitos cans envelenados nos montes de Galiza, cans de caza, e polo que parece o veleno empregado é a estricnina. Pero para moitos dos nosos cazadores, segundo puiden apreciar na TV e radio galegas, o nome desta substancia é esternina. Non sei se será porque lles soa a esterlina, ou porque mata atacando ao esternón das vítimas, ou porque foi patentado por algunha Esther Nina… pero é toda unha xoia das patadas galegas.

1 comentario

Archivado bajo Galego inventado

La ridiculez del 'Samaín'

Xahún como pronunciación correcta del SamhainNo, no quiero atacar aquí a la fiesta del Hallowe’en ni a su recuperación y asunción como fiesta ancestral de las culturas celtas bajo la denominación pre-anglosajona. Lo que quiero denunciar es la suprema palurdez de adoptar una palabra gaélica pero sin respetar ni su grafía ni su fonética, como está ocurriendo con alarmante éxito en Galicia. El Samhain de los irlandeses se pronuncia algo así como xaún o xaoín (si usamos la ‘x‘ gallega), así que escribir y pronunciar tal cual sa-ma-ín es algo absolutamente ridículo. Desde siempre lo más correcto y común en las lenguas romances es adoptar extranjerismos adaptando su fonética a la de la lengua destino. En este caso no, algún iluminado pseudo-celtista debió pensar que adaptar la escritura y crear una pronunciación nueva y totalmente ajena a la original era mejor que usar el anglosajón Halloween. Desde Fillos de Galicia intenté el año pasado promover la grafía fonética pero sin mucho éxito por lo visto. ¿A qué esperan los verdaderos especialistas en culturas celtas atlánticas y en lenguas gallega e irlandesa para denunciar este atropello e insulto lingüístico para ambos idiomas, extendido incluso a la TVG (vid. Telexornal del 31 de Octubre)?

El engendro aparece ya 17.000 veces en Google, la mayor parte en páginas gallegas. Es hora de que las instituciones que velan por la lengua tomen cartas en el asunto. Recuperación de los ritos precristianos sí, pero sin hacer el ridículo, por favor.

12 comentarios

Archivado bajo Galego inventado

El leísmo se extiende a la presidencia del Congreso

Manuel Marín, otro agente del nefasto leísmoEl pasado 31 de octubre estupefacto escuché en unas imágenes por televisión al presidente del Congreso de los Diputados, el Sr. Manuel Marín, la siguiente frase:

Sra. Hermosilla, le llamo al orden.

Imagino que tratada como un hombre, la diputada Hermosilla haría caso omiso al incorrecto llamamiento del presidente de la cámara.

3 comentarios

Archivado bajo Violencia de género